Βιογραφία
Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη στις 9 Δεκεμβρίου 1867. Ο πατέρας του Διονύσιος είχε γεννηθεί στην Ζάκυνθο και η μητέρα του Ευθαλία στην Κωνσταντινούπολη. Ο Γρηγόριος πέρασε τα νιάτα του και την εφηβεία του στην Ζάκυνθο μέχρι το 1883, όταν πέτυχε στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας να σπουδάσει Φυσική και Μαθηματικά. Τις σπουδές του δεν τις τελείωσε ποτέ. Άφησε το Πανεπιστήμιο όταν ήταν πρωτοετής. Ασχολήθηκε έκτοτε με την Φιλολογία που από τότε έπαιξε μεγάλο ρόλο στην ζωή του και βιοποριστικά.
Ο Ξενόπουλος έκανε την λογοτεχνική του εμφάνιση 15 χρονών, μαθητής του γυμνασίου ακόμα, όταν έγραψε το πρώτο του ογκωδέστατο μυθιστόρημα ¨θαύματα του διαβόλου¨.
Το μυθιστόρημα αυτό δεν εκδόθηκε την εποχή εκείνη γιατί θεωρήθηκε δόκιμο. Ένα χρόνο αργότερα, το 1883 ερχότανε για πρώτη φορά από την Ζάκυνθο στην Αθήνα, για να σπουδάσει μαθηματικά. Οταν το έγκυρο λογοτεχνικό περιοδικό ¨Εστία¨ κήρυξε για δεύτερη συνεχή χρονιά διαγωνισμό διηγήματος, ο Ξενόπουλος έλαβε μέρος με μία σάτιρα του διαγωνισμού και των αποτελεσμάτων του προηγούμενου χρόνου. Δεν κέρδισε το βραβείο αλλά κέρδισε την μνεία των κριτών που χαρακτήρισαν τον Ξενόπουλο ευφυή και καταξιωμένο συγγραφέα! Ο Ξενόπουλος με το πρώτο του διήγημα ξεκίνησε ήδη την δυναμική του εμφάνιση στον λογοτεχνικό
κόσμο των Αθηνών.
Από το 1892 εγκαταστάθηκε μόνιμα πλέον στην Αθήνα και το 1894 παντρεύτηκε την Ευφροσύνη Διογενίδη. Το ζευγάρι χώρισε ενάμιση χρόνο μετά, ενώ είχαν ήδη αποκτήσει μια κόρη την Λεωνία. Είναι προφανές ότι το διαζύγιό του τον επηρέασε σημαντικά, μία
εποχή που ήταν πολύ σπάνιο για ένα ζευγάρι να πάρει διαζύγιο. Ο Ξενόπουλος υποχρεώθηκε από τον πρώην πεθερό του να υπογράψει μία ¨ομολογία΄, με βάσει την οποία επι της ουσίας σχεδόν απαρνήθηκε την ύπαρξη της κόρης του, αν και η ομολογία
αυτή του έδινε το δικαίωμα να την βλέπει. Ο συγγραφέας παντρεύτηκε ξανά το 1901 την Χριστίνα Κανελλοπούλου, με την οποία απέκτησε άλλες δύο κόρες.
Συνεργάστηκε με πλήθος εφημερίδων και περιοδικών στις οποίες δημοσίευε μελέτες, άρθρα, διηγήματα και μυθιστορήματα. Το 1894 ανέλαβε τη διεύθυνση της Εικονογραφημένης Εστίας, το 1896 έγινε αρχισυντάκτης του περιοδικού Η Διάπλασις των Παίδων, από το 1901 ως το 1912 δημοσίευε στο περιοδικό Παναθήναια λογοτεχνικά έργα και μελέτες και από το 1912 άρχισε να συνεργάζεται με την εφημερίδα Έθνος, γράφοντας μυθιστορήματα σε συνέχειες. Το 1927 ίδρυσε το περιοδικό Νέα Εστία, του οποίου ήταν διευθυντής ως το 1934.
Το 1944 κάηκε το σπίτι του στην Αθήνα και μαζί με αυτό όλο του το αρχείο. Στο αρχείο του συμπεριλαμβάνονταν και δύο λιμπρέττα για οπερρέτες τα οποία έκτοτε χάθηκαν.
Πέθανε στην Αθήνα στις 14 Ιανουαρίου 1951 και κηδεύτηκε δημοσία δαπάνη